Çevre ve Şehircilik Bakanlığından yapılan açıklamaya göre, egzoz gazı emisyon ölçümü yaptırmayan 1 milyon 931 bin 125 araç sahibi önce uyarılacak, uyarılara rağmen egzoz muayenesini yaptırmayanlara bin 546 lira para cezası uygulanacak.

Bu nedenle Çevre Kanunu'nun 20'nci maddesi gereğince trafiğe kayıtlı araçların egzoz emisyon ölçümünü yaptırması gerekiyor.

Aynı kanun kapsamında egzoz emisyon ölçümü yaptırmayan motorlu taşıt sahiplerine bin 546 lira, standartlara aykırı emisyona sebep olan motorlu taşıt sahiplerine ise 3 bin 93 lira idari para cezası uygulanacak.

Türkiye'de trafiğe kayıtlı 23 milyon 44 bin 761 araçtan yaklaşık 11 milyonu egzoz emisyon ölçümüne tabi tutuluyor. Geçen yıl bu araçlardan 8 milyon 545 bin 390'ının egzoz emisyon ölçümünü yaptırdığı, 1 milyon 931 bin 125 araç ise egzoz ölçümünü yaptırmadığı tespit edildi. Araçlarının egzoz gazı emisyon ölçümünü yaptırmayan vatandaşlar uyarılacak, uyarılara uymayanlara para cezası verilecek.

Bakanlığın geçen yıl motorlu kara taşıtlarından kaynaklanan hava kirliliğinin önlenmesi amacıyla gerçekleştirdiği denetimlerde ölçüm yaptırmayan araç sahiplerine toplam 972 bin 24 lira idari para cezası uyguladı. Yılın ilk yarısında ise ölçüm yaptırmayan araç sahiplerine 612 bin 364 lira idari para cezası verdi.

Emisyon ölçümünde bu yıl en yoğun ay mayıs oldu. Yılın ilk yarısında egzoz muayenesi en çok İstanbul'da yaptırıldı. İstanbul'da 762 bin 630 araç egzoz ölçümü yaptırdı. İstanbul'u, 344 bin 68 rakamı ile Ankara takip etti. Ankara'nın ardından en çok araç egzoz muayenesi yaptırılan iller 250 bin 428 rakamı ile İzmir, 180 bin 639 rakamı ile Antalya, 167 bin 762 rakamı ile Bursa oldu.

1 Ocak ile 1 Temmuz arasında 4 milyon 320 bin 335 araç egzoz gazı emisyon ölçümü yaptırdı. Yılın ilk yarısında muayeneye gelen araçlardan 170 bin 63'ü egzoz emisyon ölçümünden geçemedi.

Bakanlık tarafından 5 Ağustos'ta başlatılan uygulama ile ölçüm süresi yaklaşan ve bu süresi geçen araç sahiplerine hava kirliliğinin zararları, egzoz emisyon ölçüm yapılmasının önemi ve ölçüm yapılmaması durumunda uygulanacak müeyyideler konusunda SMS ile bilgilendirme yapılmaya başlandı.

EGEDES kurulacak

Bakanlığın, hava kirliliğinin azaltılması, ölçümü yaptırılmayan taşıtların tespit edilmesi, egzoz emisyon ölçümü yaptırılmayan taşıt sayısının en aza indirilmesi için harekete geçti. Bu kapsamda plaka tanıma sistemlerinin kullanılacağı Egzoz Elektronik Denetleme Sistemi (EGEDES) kurulacak. Çevre ve Şehircilik ile Savunma Sanayi başkanlıkları arasında yapılacak protokolle 81 il müdürlüğü için plaka tanıma sistemi cihazları alınacak.

Söz konusu cihazlar il müdürlüğü denetim araçlarına monte edilecek. Trafikte seyreden araçlardan egzoz emisyon ölçümü bulunmayanlar elektronik olarak tespit edilecek, ölçüm yaptıran araç sahipleri rahatsız edilmeden, trafik durdurulmadan denetim işlemleri gerçekleştirilecek. EGEDES'in uygulamaya geçmesi ile ölçüm yaptırmayan araç sayısında önemli oranda düşüş sağlanması hedefleniyor. Standartlara aykırı emisyona sebep olan araç sayısındaki azalmalara bağlı olarak motorlu taşıtlardan kaynaklanan hava kirliliğinde özellikle büyükşehirlerde ciddi düşüş yaşanması bekleniyor.