İnfluenza A ve B, insanlarda en sık hastalık yapan tipleri olduğunu belirten uzmanlar gripten nasıl korunması gerektiğini anlattı.
Son günlerde pek çok insan yüksek ateş,
halsizlik, boğaz ağrısı ve öksürük şikayetleri yaşıyor. Özellikle kış aylarında
salgınlara sebep olan influenza enfeksiyonu, genellikle solunum yoluyla
bulaşıyor.
İnfluenza A ve B, insanlarda en sık
hastalık yapan tipleri olduğunu belirten Dr. Selda Kömeç, influenzadan nasıl
korunmamız gerektiğini anlattı.
Belirtileri
ani baş gösteriyor
Hasta kişilerin virüs taşıyan solunum
salgılarının damlacık yoluyla başka kişiye geçmesi ile bulaşmanın
gerçekleştiğini belirten Kömeç, acak özellikle çocuklar için günlük yaşamda
temas edilen yüzeylerden de masa, kapı kulpu, oyuncak gibi yüzeylerden
bulaşabildiğine dikkat çekti.
Kömeç, "Grip olan kişilerle aynı
ortamda bulunmak (bir metre çapındaki alan) temas olarak kabul edilmektedir.
Virüs bulaştığı yüzeylerde 2-8 saat boyunca canlılığını koruyabilir. Virüs
bulaştıktan sonra belirtilerin çıkması 1-4 gün sürer. Klinik olarak akut
solunum yolu enfeksiyonu yapar ve akut solunum yolu enfeksiyonu yapan diğer
etkenlerden ayırt edilemez. Ani başlayan ateş, kuru öksürük, boğaz ağrısı,
burun tıkanması ya da akması, baş ağrısı, gözlerde sulanma, kas ağrısı ve
halsizlik bulguları olabilir. Küçük çocuklarda ateş daha yüksek; iştahsızlık,
bulantı-kusma gibi mide-bağırsak yakınmaları daha sık ve ateşli havale geçirme
eğilimi daha fazla olabilir. Yaklaşık olarak 1-2 haftalık bir sürede tamamen
iyileşir fakat yaşlılar, çocuklar ve diğer duyarlı gruplarda akciğer, kalp veya
beyin enfeksiyonu gibi ağır komplikasyonlar ortaya çıkabilir. İnfluenzaya
bağlı ölüm hızı binde 0.5-1.0 arasındadır. Ölümlerin çoğunluğu, komplikasyonlar
nedeni ile özellikle yaşlı kişilerde gerçekleşir." dedi.
İnfluenzaya
karşı korunma en etkili yöntem: Aşı
Kömeç, "İnaktive edilmiş virüslerden
hazırlanan aşılar bağışıklandırma için kullanılmaktadır. Aşı bir sezon önce
dolaşan virüslerden hazırlanır. Aşının etkinliği virüsün antijenik yapısını
hızlı değiştirmesi nedeniyle yüzde 70-90 düzeyindedir. Her sene tekrarlanan
aşılanmalar farklı antijenik yapıdaki virüsleri de kapsamaya başlayacağı için
aşı etkinliğini arttıracaktır. Aşılanma hastalığın ağır geçmesini ve
komplikasyonlarını engellemektedir." diye belirtti.
Kömeç, şu kişilere influenza aşısının
yapılması gerektiğini ifade etti:
65 yaş üzeri ve 6 yaş altı kişiler.
Astımlı çocuklar, kronik kardiopulmoner hastalığı olanlar. Şeker hastalığı,
böbrek hastalıkları ya da bağışıklık yetmezliği olanlar.Uzun süreli aspirin
tedavisi alanlar (İnfluenza virüsü ile Reye Sendromu olasılığı). İnfluenza
sezonunda gebeliğinin ikinci ya da üçüncü trimestrinde olacak kadınlar. Grip
virüsünü riskli gruplara taşıyabilecek kişiler: Sağlık çalışanları, yaşlı bakım
evlerinde çalışanlar, ev ziyareti yapanlar, grip açısından riskli kişinin ev
halkı. HIV ile enfekte kişiler.
Kömeç, şu kişilere ise influenza
aşısının yapılmaması gerektiğini vurguladı: "Altı aydan küçük bebekler.
Yumurta alerjisi olanlar. Yüksek ateşi olan erişkinler."
İnfluenza aşılamasında dikkat edilmesi
gerekenler hakkında Kömeç, şunları söyledi:
Aşı, İnfluenza sezonundan önce
eylül-kasım aylarında yapılmalıdır.
Diğer aşılarla (Pnömokok, MMR,
Hemofilusinfluenza B ve OPV) birlikte yapılabilir, ancak farklı bölgelerden kas
içine uygulanmalıdır.
Aşı dokuz yaşından küçüklere bir ay ara
ile iki doz yapılmalıdır.
Emziren anneler aşı olabilir.
Kömeç, "Aşı uygulamasından sonraki
6-12 saatte ateş, halsizlik ve kas ağrısı gibi yan etkiler olabilir. Yan
etkiler 1-2 gün sürer, ender olarak aşırı duyarlılık reaksiyonları
görülebilir." dedi.
Hastalığın tedavisinde antibiyotiklerin
etkisi yok…
Kömeç, "Antiviral ilaçlar, hastanın
şikayetleri başladıktan sonraki 48 saat içinde hatta ilk 24 saat içinde
kullanılırsa etkili olabilmektedir. Antiviral ilaçların yanında; ateş düşürücü
ve ağrı kesici ilaçlar, burun akıntısını ve tıkanıklığını giderici ilaçların
kullanılması, yatak istirahati, bol sıvı alınması, hasta odasının sık sık
havalandırılması grip tedavisinin temel taşlarıdır. Eller sık sık yıkanmalıdır.
Komplikasyon gelişen vakalar yatarak tedavi edilmelidir. Antibiyotikler,
influenza virüsüne karşı etkili olmadığı için kullanılmamalıdır." Diye
belirtti.
Kömeç, influenzaya karşı korunmak için
şu önerilerde bulundu:
Korunmada en etkin yol aşılanmadır.
Bulaşmayı önlemek için öksürme, aksırma
sırasında ağız ve burun kâğıt mendille kapatılmalı, mendil çöpe atılmalıdır.
Grip olan kişiler başkaları ile yakın
temastan kaçınmalı, hastalık döneminde işe ve okula gitmemelidir.
Grip olanların maske takması (cerrahi
maske, standart maske) bulaşmanın önlenmesinde yardımcı olacaktır.
Ellerin sık sık su ve sabunla yıkanması
hastalıktan korunmaya yardımcı olur."