Advert
as

ÇÎ NİMAJ XERİPNENÎ

  • Faruk TELCİ
  • 2015-12-07 12:51:23
  • 3546 Görüntülenme
  •  

    Yewndes çî nimaj xeripnenî:

    1-            Qisékerdiş zonayi: Merdim pé zonayî qisé bikeru u in qise yew herfi zî bu eger mena îfade bikeru nimaj xeripyen u. Mesela vaju “o” u pé in vate zwi şexsék qesd bikeru in vaté yi nimaj xeripnen u. La hayé merdim çinî bu u yaxut nîzonu pé qisekerdiş nimaj xeripyenu ( o merdim newe bîbisilmoni yaxut âlimon ra dur yew ca di bîu pîl) yaxut seméd qixekerdiş, wuyayiş, bermiş u nalayiş înson xwi rî hekim nî bu u qise bikeru tayi bu nimaj nîxeripyenu u la eger zafi bu xeripyen u.

    A suez nimaj xeripnena: Êleqé nimaj bibu yaxut seméd zîkir bu zî însonon ra kelîmon vatiş. Mesela yew merdim nimaj di vaju “elhemdulillah” u yew merdim zî inay bişinawu u cewab di vaju “yerhemukellah” nimaj yi xeripyen u. Tewrat u Încîl yaxwit Hedîs nimaj di bîyerén wendiş nimaj xeripyen u.

    2-            Êmelo zaf: O êmel ku êleqé yi nimaj yi çinya. Êdeton di çend hereket zaf bihesibyen pé eynon nimaj xeripyen u.

    3-            Destmaj bixeripyu

    4-            Pîsî bî u meydon. Pîsî hewa bî u bidusyu bedén bad lez biku war zirar nîdon nimaj. La eger merdim pé yew çuwa berzu war nimaj xeripyen u.

    5-            A kerdiş êwrét

    6-            Nîyet bibedilyu. Kom ferz nimaj teyna bikeru u bivînu cemeêt virazyo eşkenu nîyeta xwi bibedilnu u nimaj xwi biçarnu a nafîle qomé diyin di silom don u şinu tabî cemeêt ben u.

    7-            Qible ra biçarnîyu a. Sîné merdim biçarnîyu a. Yew ten nimajkerdox pé zor qible ra ta bidu u la o hema xwi reyna ta bidu qible nimaj nîxeripyen u. Feqet kom pé vîrkerdiş u pé nîzonayî qible ra ta bidiyu o hema lez ra xwi reyna ta bidu qible çîk nîbenu u la eger hema lez ra xwi ta nîdu nimaj şin u.

    8-            Werdiş. Eger nîzonu pé in werdiş nimaj yi xeripyenu pé werdiş tay çîk nîbenu u la eger zaf biweru nimaj yi xeripyen u.

    9-            Şimitiş. Eger nîzonu pé in şimitiş nimaj yi xeripyenu pé şimitiş tay çîk nîbenu u la eger zaf bişimu nimaj yi xeripyen u. Pé alun teyna nimaj nîxeripyenu u la eger mîyon alun di çî bîn bibu xeriyyen u. La pé pilx qirik ra yena teber u baco tepa şu xeripyen u.

    10-         Pé qehqehe wuyayiş. Qehqehe pé veng berz wuyayiş u.

    11-         Dîn ra vejyayiş (Allah ma bipawu): In vejyayiş eger zeré nimaj di bu nimaj xelityen u. Eger bad nimaj ra dîn ra bivejyu (Allah ma bipawu):  o nimaj yi nîşinu fesad. Çimkî îrtidat (Allah ma bipawu)  yanî dîn ra vejyayiş hetta merg dewam nîkeru êmelon batal nîkena. Eger hetta merg dewom bikeru êmelon verînon hemin batal ken a.

    Zé ruku u secdé yew rukun nîmjetverdiş nimaj xeripnen u. Ruknon fîîlinon ra yew zaf ca ardiş zî nimaj xeripnen u. Mesela yew qom di, di dor şiyiş ruku yaxut hîrî dor şiyiş secdi. La eger xwi vîr bikeru zirar yi çinyu. Bî Tekbîr îhrom zé Fatîha u Tehîyyat wendişon çendék tekrar bikeru wa bikeru nimaj nîxeripyen u.

    Merdim mi nîyet ard ya nîyard biku şiphe u ina şuphé yi derg bibu yaxut ruknék fîîlin ya suezin sera şu nîyar xwi vîr nimaj xeripyen u. Mené dergî tayi bi zu sera qas ruknék wext şu; Kilmî: yew çîk bî înson vîr u şu.

    ‘EDÊT QOMON U RUKNON NİMAJ FERZÎ

     

    ‘Edét  qomon ferzon hotyes heb î. Hîris çar heb secdé u newé çar tekbîrî u new tehîyyat u des selom u so poncas hîrî tesbîhat est î. Qomé ruknoné nimaj so vîstu şeş a. Nimaj sérsibé di hîris u mexréb di çoras di u nimaj  çar qominon di yanî nîmruej u yeri u eşa di poncas çar ruknî estî.

    Faruk TELCİ
    Faruk TELCİ
    KÖŞE YAZARI
    BİYOGRAFİ