Advert
as

RUEJÊ SUNNÊT

  • Faruk TELCİ
  • 2016-06-27 12:56:41
  • 5033 Görüntülenme
  •  

    Bî ruejeyon ruejé aşmé Remezon u nezr u keffareton yenu vatiş ruejé sunnét/nafîle. Ruejeyon sunnét in î:

    1-            Vér rueja Rueşon Qurbonon yanî rueja Erefa Qurbonon new aşma Zîlhîcce. Pawa rueja heştin tîdima rueji guretiş sunnet u. Pé in rueji înşaallah bî heqqon îbadon guné a serr u a serr yena ‘ef benî.

    2-            Rueja new u des aşma Muherrem di rueji guretiş. Ruejé Aşura. Înson in ruejon di qé kulfét xwi çîyon bigeru sunnet u. Bî ruejî pé nîyeta îbadet in ruejon di çî bivirazyen bîd’et î. ( Qé vîr ardiş ina ruej u ina ruej di çî omé meydon zé şehîd bîyayiş Îmam Huseyîn hol î)

    3-            Aşma Şewwal ra şeş ruej rueji guretiş. ŞEŞŞIK. Şeşşik bad Rueşon Remezon yenu guretiş. Hema lez ra guretiş hol u. Hem pîser yenu guretiş yanî şeş ruej tîdima u hem juver/yewin eşkenu bî guretiş. Yanî yew ruej reuji genu u rueja dima yena nîgenu u a ruej dima yena ay di genu u in tewir şeş ruej bibene temom.

    4-            Rueja dişem/dişew u paşemî/poncşew. Çimkî hedîson şerîfon di omîyo ku in ruejon di ‘emél însonon şinî xuzuré Homé.

    5-            Aşma Erebîyon yanî Hîcrî di  ruejeyon hîryes u çaryes u poncyes in di.  In ruejon ra yenu vatiş “Eyyamul Bîd” yanî “Ruejeyon Rueşnayinon”. Çimkî in ruéj mîyonté aşmi de u aşm rueşné xwi tam dona.

    In ruejon di  dinya binek bena rueşn. Înson înson vînenu u şinasne nu in ruejon di. Wa in tewir taat u îbadet zî bîyen esayiş u şîyen cé Homé.

    ÎTÎKAF

    Mené îtîkaf yew hal u wazîyet ser di vindertiş u dewom kerdiş u. Şerîet di mené îtîkaf pé ték şerton xususîyon comî di vindertiş u. Her gav u zemon di îtîkaf di vindertiş zaf xér u. La xatir Şewa Qedîr u seméd îhyakerdiş şewa Qedîr aşma Remezon di des ruejon peyînon di îtîkaf daha zaf xér u.

    Hedîson di omo “her kom bawar bikeru u xér xwi Homa Teala teyna ra biwazu u şewa Qedîr îhya bikeru guné yi ‘ef benî” ( Buxarî u Muslîm)

    Şewa Qedîr des ruej peyînon di u mîyon des peyînon ra zî şeweyon yewinon di gérayiş hol u.

    Ték alimon vatu şewa vist yewin u tékin vatu vîst hîrîyin u tékin zî vatu vîst newin. Heqîqet Homa teyna zon u. Acora en holî şeweyon desin peyînon di gerayiş u pé îbadet vîyernayiş u.

    Di şert  îtîkaf estî:

    1-            Nîyet ardiş. “ Nîyet kena îtîkaf” “ Nîyet kena îtîkaf sunnet”.

    2-            Comî di vindertiş. Merdim şu zerré comî u bî u zî îtîkaf ben u. Wa comî di vinderu bes u. Qas yew ruknon nimaj ra zaf vindertiş lazim u. Mesela qas secdék  vindertiş nîbenu.

    O şexis ku îtîkaf di vindenu yi dî geraka in şert biben:

    -              Bisilmontî

    -              Aqil biyayiş

    -              Heyz u nîfas u cinabetî ra pakbîyayiş.

    Destmajin u rueji guretiş şert nî î.

    Înson îtîkaf nezrî di qé gurîyon xwi helkerdiş eşkenu bivejyu teber. La gurî yi biqediyen gereka hema lez ra şu comî. Gurîyon ra: Destmaj pîl u qij, seméd îhtîlam xwi şitiş, hal tehluke, nîweşî nîverdena comî di vinderu, cînî biku heyz u nîfas..

    Cîma kerdiş îtîkaf xeripne na. Wazenu wa zerré comî di bibu u wazenu wa tebér comî di bibu ferq nînenu.

     

     

     

    Faruk TELCİ
    Faruk TELCİ
    KÖŞE YAZARI
    BİYOGRAFİ